W latach 2018 i 2019 Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego wspólnie z ówczesnym Uniwersytetem Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie przy wsparciu Polskiej Spółki Gazownictwa zorganizowało dwie Konferencje Historyczne poświęcone „Polskiemu przemysłowi naftowemu i gazowniczemu (do 1939 roku)”. Odbyły się on odpowiednio w Krakowie (2018) oraz we Lwowie (2019). Wówczas wśród węzłowych zagadnień, które omawiano znalazła się m.in. kwestia zasobów bibliotecznych i archiwalnych zlokalizowanych w Polsce oraz poza jej granicami, a wykorzystywanych w badaniach dziejów polskiego nafciarstwa. W roku 2020 w związku z sytuacją pandemiczną zaplanowana w Warszawie konferencja nie doszła do skutku. Wraz ze zniesieniem stanu zagrożenia epidemicznego podjęto działania mające wznowić wstrzymany czasowo projekt konferencyjny. Udało się to uczynić w 2023 roku. Tego roku w dniach 29–30 listopada w Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce odbyła się III Międzynarodowa Konferencja Historyczna „Polski przemysł naftowy i gazowniczy (do 1939 roku)”. W tym roku tematem przewodnim Konferencji były biografie ludzi związanych z przemysłem naftowym i gazowniczym. Szczególny nacisk położono na przybliżenie postaci mniej obecnych w powszechnej świadomości. W Konferencji udział wzięli badacze z dziesięciu uniwersytetów, muzeów i stowarzyszeń naukowych. Polskę reprezentowali naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce oraz SITPNiG-u. W gronie prelegentów znaleźli się również historycy z Republiki Czeskiej i Ukrainy związani z następującymi uczelniami: Uniwersytetem Technicznym w Libercu, Uniwersytetem Narodowym Politechnika Lwowska oraz Lwowskim Uniwersytetem Narodowym im. Iwana Franki.
Po uroczystym otwarciu Konferencji z udziałem władz Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, Fundacji Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce oraz krakowskiego Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej przystąpiono do wysłuchania referatów i towarzyszącym im obrad. Pierwszy zabrał głos był Michał Rogoż – prorektor ds. nauki UKEN. Wygłosił wysoce poznawczy referat poświęcony obecności w Interencie europejskich muzeów promujących wiedzę na temat przemysłu naftowego i gazowniczego. W kolejności wystąpili Magdalena Biernacka i Piotr Czaja. Przybliżyli oni dokonania polskich absolwentów Akademii Górniczej w Leoben na rzecz rozwoju galicyjskiego przemysłu naftowego. Tę cześć panelu zwieńczył wykład Barbary Olejarz – dyrektor Muzeum w Bóbrce, która ze swadą opowiedziała o postaci Karolu Klobassie-Zrenckim jednym ze współzałożycieli kopalni w Bóbrce. Co ciekawe wykład ten uświetnił dwusetną rocznicę urodzin tego pioniera polskiego górnictwa naftowego. Po przerwie wyniki swoich badań zaprezentowało pięciu kolejnych badaczy. Albin Wojnar i Czesław Rybicki reprezentujący SITPNiG we wspólnie przygotowanym referacie przybliżyli osobę nafciarza – Zygmunta Saryusza Bielskiego. Po nich wyniki swoich kwerend przedstawił Grzegorz Nieć z krakowskiego UKEN. Zaprezentował on referat pt. Tematyka nafciarska i gazownicza na rynku antykwarycznym. Instytucje – ludzie – problemy. Dwa ostatnie wystąpienia stały się udziałem młodych ukraińskich historyków: Rościsława Melnika z Politechniki Lwowskiej oraz Romana Masyka z Uniwersytetu Lwowskiego. Pierwszy przybliżył kulisy działalności naukowej chemika prof. Romana Załozieckiego zajmującego się na przełomie XIX i XX wieku w Wiedniu i we Lwowie obróbką nafty. Drugi omówił znaczenie mało znanych ukraińskich przedsiębiorców w galicyjskim przemyśle naftowym.
Drugi dzień obrad konferencyjnych zainicjowano wystąpieniem Petra Kalety z Liberca, który przedstawił nieznane kulisy życia słowackiego nafciarza Jána Medlena działającego na terenie monarchii austro-węgierskiej w miejscowości Gbely (obecnie Słowacja). Po nim wyniki swoich wieloletnich badań przybliżył Piotr Franaszek, który wygłosił wykład pt. Rola Alberta Faucka w rozwoju galicyjskiego górnictwa naftowego. Przedpołudniową sesję zamknął referat Michała Góreckiego – pracownika merytorycznego Muzeum w Bóbrce na temat Mariana Wieleżyńskiego – pioniera przemysłu gazowniczego na ziemiach polskich. Część popołudniową Konferencji rozpoczęto od wystąpienia Lidii Michalskiej-Brachy z kieleckiego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Zaprezentowała ona postać Wojciecha Biechońskiego – weterana powstania styczniowego, uczestnika pamiętnej bitwy w rejonie Pieskowej Skały, który po upadku insurekcji przedostał się do Galicji, gdzie następnie zaangażował się m.in. w prace na rzecz przemysłu naftowego. Kontynuacje rozważań podjętych przez Lidię Michalską-Brachę podjął Konrad Meus, który rzucił snop światła na kilka mniej znanych postaci – nafciarzy tworzących elitę gospodarczą Lwowa przełomu XIX i XX wieku. Mowa tutaj była m.in. o Robercie Domsie, Zygmuncie Lewakowskim oraz Kazimierzu Odrzywolskim. Konferencję „zamknął” referat Mirosława Kłuska – historyka dziejów gospodarczych z Uniwersytetu Łódzkiego. Zgromadzonym uczestnikom Konferencji przybliżył Stan badań i perspektywy badawcze nad losami ludzi związanych z polskim przemysłem naftowym podczas II wojny światowej. Zwieńczeniem dwudniowej Konferencji była podniosła uroczystość związana z nadaniem patronatów czterem salom wystawienniczym znajdującym się w Muzeum w Bóbrce. Dokonali tego Magdalena Kopacz – Prezes Zarządu Fundacji Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce, Barbara Olejarz – Dyrektor Muzeum oraz Janusz Pudło – Sekretarz Generalny SITPNiG. Tym sposobem dotychczas bezimienne sale zyskały zacnych patronów: Tytusa Trzecieskiego, Karola Klobassy-Zrenckiego oraz prof. Stanisława Pilata i Mariana Wieleżyńskiego.
Tegoroczna Konferencja odbyła się pod patronatem honorowym Jego Magnificencji Prof. Piotra Borka – Rektora Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Mecenasem wydarzenia była Fundacja „ORLEN”.
Foto archiwum SITPNiG